İşten çıkış kodları nelerdir?

Sosyal Güvenlik Kurumu bünyesindeki çalışanları korumak amacıyla, herhangi bir sebepten dolayı işinden ayrılan işçiden ayrılma durumu ile ilgili detaylı bilgi isterler. Bu durum ile karşılaşıldığında yazılı açıklama yerine sistem tarafından tanımlanmış ve kanunda yeri olan işten çıkış kodları kullanılır. İşten çıkış kodları, çalışan bireylerin sahip olduğu haklar ve sözleşmelerinin doğru ve geçerli nedenlerle feshedilip feshedilmediğini kesinleştirir. 

Çalışan bireyler işyerlerinden ayrılmalarını ya da iş akdinin feshedilmesini Sosyal Güvenlik Kurumuna bu durumu bildirmek zorundadırlar. Böylece yürütülen sigortaları son bulur, elde edeceği haklar belirlenir. Bu noktada işten çıkış kodları devreye girerek hangi sebeple ayrılmanın yaşandığı belirlenir.

İşten çıkış kodu nedir?

İşverenler çalışanlarının sözleşmelerinin bitirebilmek için 4857 numaralı İş Kanunu’na göre yazılı bir şekilde bildirmeleri gerekir. Çalışan bireylerin hakları bu kanun gereğince sıkı bir şekilde korunur ve sebepsiz, gereksiz nedenlerden dolayı iş akdinin feshedilmesinin önüne geçebilmek amacıyla işten çıkış kodları kullanılır. Çalışanın performansından memnun olmama, hareket ve davranışlar gibi sebepler öne sürülerek işin sonlandırılması bu kodlar ile mümkün olmamaktadır. Haksız yere işine son verilmiş olan bireyler belirtilen kanun nezdinde kodlar ile ekstra haklara sahip olmaktadır.

İşçinin işine son verilmesi durumunda işten çıkış kodları bireyin hangi haklara sahip olacağı ve ne gibi kazanımları olacağı konusunda da bilgi sağlar. İşverenin çalışanını hangi işten çıkış kodu ile iş akdini sonlandırıldığının öğrenilmesi gerekmektedir. E-devlet üzerinden hangi kod kullanılarak işten çıkarımın sağlandığı Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK)’nun sunmuş olduğu 4A, 4B VE 4C sayfaları üzerinden öğrenilmektedir. SGK işten çıkış kodları kullanılmadan ya da durumdan farklı olarak işlemlerin gerçekleştirilmesi çalışan bireylerin ihbar tazminatı, kıdem tazminatı ve işsizlik maaşı gibi haklardan mahrum edeceği gibi işveren tarafından da büyük sorunlar yaşayabileceği, ciddi yaptırımlarla karşılaşacağı unutulmamalıdır. Profesyonel bir ekiple beraber bu süreçlerin yürütülmesi hem kurum hem de çalışan açısından sağlıklı sonuçlar verecektir. Konu ile ilgili Logo Yazılımın insan kaynakları programı sayfasını inceleyerek detaylı bilgi alabilirsiniz. 

İşten çıkış kodları işsizlik maaşı

İşten çıkış kodları belirtildiği üzere iş akdine son verilen işçinin hangi sebeple iş akdine son verildiği bilgisini verir. Bu kodlar şu şekildedir;

1. İş sözleşmesinin deneme süresi içerisinde işveren tarafından feshedilmesi
2. İş sözleşmesinin deneme süresi içerisinde işçi tarafından feshedilmesi
3. İstifa: Belirsiz süreli oluşturulan iş sözleşmesinin işçi tarafından feshi
4. Haklı bir sebep gösterilmeden belirsiz süreli iş sözleşmesinin işveren tarafından feshedilmesi
5. Toptan ödeme ya da emeklilik(yaşlılık) sebebiyle
6. Malulen emeklilik sebebiyle
7. Askerlik durumu
8. Süresi belirlenmiş iş sözleşmesinin sona ermesi
9. Ölüm
10. İş kazası sonucu gerçekleşen ölüm
11. Kadın işçinin evlilik durumu
12. Yaş dışında emekliliğin oluşması için diğer şartların tamamlanması
13. Toplu işçi çıkarılması
14. Sözleşme son bulmadan işçinin işverene ait farklı işyerine nakil durumu
15. İşyerinin faaliyetlerini durdurarak kapanması
16. Sözleşmeye konu olan işin son bulması
17. Mevsimlik işin sona ermesi ( Bu durum iş akdinin askıya alındığı durumlarda devreye girer. Eğer iş yeniden başlamayacaksa 4 numaralı kod devreye girer.)
18. Kampanyanın sona ermesi ( Bu durum iş akdinin askıya alındığı durumlarda devreye girer. Eğer iş yeniden başlamayacaksa 4 numaralı kod devreye girer.)
19. Statüde yaşanan değişim
20. Farklı sebepler
21. Zorunlu sebeplerle işçi tarafından fesih
22. Sağlık sebebiyle işçi tarafından fesih
23. İşverenin iyi niyet ve ahlak kurallarına aykırı davranışı sebebiyle işçi tarafından fesih
24. Disiplin kurulunun vermiş olduğu karar sebebiyle fesih
25. Zorunlu sebepler ve tutukluluk durumu nedeniyle işveren tarafından fesih
26. Sağlık sebebiyle işveren tarafından fesih
27. İşçinin iyi niyet ve ahlak kurallarına aykırı davranışı sebebiyle işveren tarafından fesih (Bu madde 42 ve devamı kodlar olarak daha sonrasında değiştirilmiştir.)
28. Vizenin süresinin sonlanması ( Bu durum iş akdinin askıya alındığı durumlarda devreye girer. Eğer iş yeniden başlamayacaksa 4 numaralı kod devreye girer.)
29. Kişinin kendi isteği ve kusuru dışında Borçlar Kanunu, Sendikalar Kanunu, Grev ve Lokavt Kanunu kapsamında feshi
30. 4046 sayılı Kanunda yer alan 21. madde uyarınca özelleştirme sebebi ile feshi
31. Sözleşmenin gazeteci tarafından feshi
32. İşyerinin devredilmesi, işyerinin niteliğinin veya yürütülen işin değişmesi sebebiyle fesih
33. Kamu görevinden KHK ile çıkarılma
34. Doğum sebebi ile işten ayrılma durumu
35. 696 KHK ile kamu işçiliğine geçilmesi
36. 696 KHK ile kamu işçiliğine geçişin sağlanamaması nedeniyle çıkış
37. İşçinin, iş için gerekli olan şart ve vasıflar kendisinde bulunmamasına rağmen bunların iş sözleşmesi sırasında kendisinde bulunduğunu ileri sürülmesiyle gerçek dışı bilgi ve sözler söyleyerek işvereni yanıltması
38. İşçi tarafından işveren hakkında gerçek dışı isnatlarda ve ihbarda bulunarak şeref kırıcı davranışlarda bulunulması, işveren veya aile üyelerinden birine karşı şerefine ve namusuna yönelik sözler dile getirmesi
39. İşçinin başka bir işçiye cinsel olarak tacizde bulunması
40. İşveren veya ailesinden birine yahut başka bir işçiye sataşması, işe uygunsuz madde alarak gelmesi ve/veya bu maddeleri işyerinde temin ederek kullanması
41. İşçinin hırsızlık yapması, işverenin güveninin kötü yönde kullanması, işverenin meslek sırlarını açığa çıkarmak gibi doğruluk ve bağlılık ilkelerine aykırı davranışlar sergilemesi.
42. İşçinin işyerinde, cezasının ertelenmesi mümkün olmayan ve yedi günden fazla hapis cezası olan bir suç işlemesi.
43. İşçinin işverenden izin almadan veya haklı bir sebebi olmadan arka arkaya iki iş günü veya bir ay içerisinde iki kez herhangi bir tatil gününden sonraki iş günü ya da bir ay içerisinde üç iş günü işine devam etmemesi.
44. İşçinin, yapmakla sorumlu olduğu görevleri kendisine hatırlatılmasına rağmen yapmamakta ısrar etmesi.
45. İşçinin kendi isteği veya ihmali yüzünden işin güvenliğini tehlikeye atması, işyerine ait malı veya iş yerine ait olmayıp da eli altında bulunan tesisatı, makineleri veya diğer eşya ve maddeleri otuz günlük ücreti tutarında ödeyemeyecek derecede kayba ve hasara uğratması.

Yukarıda belirtilen işten çıkış kodları işsizlik maaşı ve tazminatın belirlenmesi konusunda da çok önemlidir.