ESBİS nedir? ESBİS giriş adımları

Günümüzde teknolojinin kamu hizmetlerine entegre edilmesiyle birlikte vatandaşların ve işletmelerin birçok işlemi daha hızlı, şeffaf ve kolay bir şekilde gerçekleştirmesi mümkün hale gelir. Bu dönüşümün önemli bir parçası olan Esnaf ve Sanatkâr Bilgi Sistemi (ESBİS), Türkiye'deki esnaf ve sanatkârların merkezi bir sistemde kayıt altına alınmasını ve işlemlerinin dijital ortamda yürütülmesini sağlar.

Gümrük ve Ticaret Bakanlığı bünyesinde oluşturulan bu sistem sayesinde hem esnafın yasal süreçleri daha pratik hale gelir hem de vatandaşlar işletmelere dair resmi kayıtlara kolayca ulaşabilir. ESBİS, kayıt ve sorgulama işlemlerinden meslek odası bilgilerinin takibine kadar pek çok işlemin tek bir platform üzerinden yapılmasına olanak tanır. Bu sayede hem esnaf kendi bilgilerini yönetebilir hem de vatandaşlar herhangi bir işletmenin resmi kaydını sorgulayarak güvenli alışveriş yapabilir. Sistem aynı zamanda devletin esnafa sunduğu desteklerin ve teşviklerin daha düzenli şekilde dağıtılmasını sağlar.

Esnaf ve sanatkâr bilgi sistemi (ESBİS) nedir?

Türkiye'deki küçük ölçekli işletmelerin devlet tarafından etkin bir şekilde izlenebilmesi, denetlenebilmesi ve desteklenebilmesi amacıyla geliştirilen Esnaf ve Sanatkâr Bilgi Sistemi, kısaca “ESBİS nedir?” merak edilir. Dijital dönüşüm süreçlerinin esnafa yansıyan en somut örneklerinden biri olan ESBİS, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın gözetiminde işletilen bu sistem, esnaf ve sanatkârların kayıt, değişiklik, terkin ve bilgi güncelleme işlemlerinin tek bir merkezden yürütülmesini sağlar. Geleneksel yöntemlerle yapılan işlemlerin yerine artık hızlı, şeffaf ve güvenli bir dijital altyapı sunan ESBİS, esnafın bürokratik süreçlerle vakit kaybetmesini önler.

Aynı zamanda kamu kurumları için güvenilir bir veri kaynağı işlevi görür. Sistemde yer alan bilgiler sayesinde devletin teşvik, kredi ve hibe politikaları daha hedefli ve verimli hale getirilebilir. Bununla birlikte esnaf ve zanaatkârlar birliği ile koordineli çalışan bu platform, aynı zamanda sektördeki kayıt dışılığı azaltmakta ve meslek kuruluşları arasında veri paylaşımını standartlaştırır. Kayıtlı her esnaf ve sanatkârın faaliyetleri düzenli aralıklarla takip edilir ve böylece sektörün genel durumu hakkında sağlıklı veriler elde edilir.

ESBİS kaydı nasıl yapılır ve sistem üzerinden hangi bilgilere ulaşılır?

Yeni bir iş yeri açmak isteyen ya da mevcut işletmesini yasal çerçeveye uygun hale getirmek isteyen kişiler için ilk adım “ESBİS kaydı nasıl yapılır?” sorusuna yanıt bulmaktır. Bu kayıt işlemi işletmenin faaliyet göstereceği ildeki esnaf ve sanatkârlar odasına başvuru ile başlar. Başvuru sırasında kimlik bilgileri, iş yeri adresi, faaliyet konusu ve diğer ilgili belgeler temin edilir.

Ardından odalar bu bilgileri sisteme girerek dijital ortamda kayıt işlemini tamamlar. Kaydın ardından sistem her işletmeye özel olarak bir ESBİS numarası atar. Bu numara işletmenin ESBİS sisteminde yer alan kimliğidir ve esnaf bu numara ile sistemdeki tüm bilgilerine erişebilir.

ESBİS sorgulama nasıl yapılır?

ESBİS, yani Esnaf ve Sanatkâr Bilgi Sistemi Türkiye genelindeki esnaf ve sanatkârların dijital kaydını tutan, devlet destekli resmi bir platformdur. Bu sistem üzerinden hem işletme sahipleri kendi kayıtlarını kontrol edebilir hem de vatandaşlar herhangi bir işletmenin yasal olarak faaliyet gösterip göstermediğini sorgulayabilir. ESBİS sorgulama işlemi oldukça basit bir süreçle gerçekleştirilir.

Öncelikle kullanıcıların ESBİS’in resmi internet sitesine giriş yapması gerekir. Ayrıca, e-devlet sistemi üzerinden de Gümrük ve Ticaret Bakanlığı hizmetleri altında yer alan “Esnaf ve Sanatkâr Bilgi Sistemi” menüsüne girilerek sorgulama ekranına yönlendirme yapılabilir. Web sitesine giriş yaptıktan sonra ana sayfada yer alan “Sorgulama” sekmesine tıklanır.

Açılan sayfada kullanıcıdan bazı temel bilgiler istenir. Bu bilgiler genellikle sorgulanacak işletmenin adı, bağlı bulunduğu il veya ilçe, kayıtlı olduğu meslek odası gibi kriterler olabilir. İlgili alanlara doğru ve eksiksiz bilgiler girildikten sonra sistem üzerinden kayıtlı esnaf ve sanatkâr bilgilerine erişim sağlanır. Burada işletmenin adı, faaliyet konusu, oda kaydı, kayıt tarihi ve yasal durumu gibi çeşitli bilgiler görüntülenebilir.

ESBİS sorgulama işlemi hem tüketicilerin güvenli işletmeleri tercih etmesi açısından önemlidir hem de kayıt dışı çalışan kişi veya işletmeleri tespit etmeyi kolaylaştırır. Aynı zamanda kurumlar da bu sistem üzerinden bilgi doğrulaması yaparak kamu hizmetlerini daha doğru şekilde sunabilir. İşletme sahipleri açısından ise ESBİS sorgulama kayıt bilgilerinin doğruluğunu ve güncelliğini kontrol etmek için etkili bir yöntemdir.

Esnaf ve sanatkâr kimdir ve toplumdaki rolü nedir?

Küçük ölçekli işletmelerin oluşturduğu bu geniş kesim içinde “esnaf ve sanatkâr kimdir?” sorusu hem hukuki hem de toplumsal açıdan önem taşır. Esnaf kendi işini yapan, küçük sermaye ile faaliyet gösteren, çoğunlukla bir ya da birkaç çalışanı olan kişidir. Bakkal, berber, terzi, manav gibi toplumun her kesiminde yer alan işletme sahipleri esnafa örnek verilebilir. Sanatkâr ise belirli bir beceriye ve zanaate dayalı üretim yapan kişidir. Ayakkabıcı, marangoz, demirci gibi meslekler bu tanıma girer. Bu bireyler sadece ekonomik faaliyet yürütmekle kalmayarak aynı zamanda kültürel mirasın ve yerel zanaat geleneklerinin korunmasına katkı sağlar.

Bu kişilerin tüm bilgileri Esnaf ve Sanatkâr Bilgi Sistemi içerisinde kayıt altına alınır. Böylece hem meslek örgütleri hem de devlet, esnaf ve sanatkârların ihtiyaçlarını doğru analiz edebilir. Ayrıca bu sistem Esnaf ve Zanaatkarlar Birliği üyelerinin vergi muafiyetlerinden yararlanabilmesini, kredi ve teşviklere erişmesini, sosyal güvenlik haklarının düzenli olarak takip edilmesini mümkün kılar. Özellikle pandemi gibi kriz dönemlerinde kayıtlı esnafa yönelik yapılan desteklerin hızlı ulaştırılmasında ESBİS büyük rol oynar. Bu yönüyle sistem, sadece bir kayıt aracı değil aynı zamanda esnafın ekonomik gücünü koruyan stratejik bir altyapıdır.