Kaynak Kullanımını Destekleme Fonu (KKDF) nedir, nasıl hesaplanır?

Açılımı Kredi Kaynak Destekleme Fonu olan ve genel olarak kısaltmasıyla KKDF olarak kullanılan bu terim, kişilerin ve şirketlerin iş süreçlerinde karşısına çıkıyor. Bu blog yazımızda KKDF nedir, nasıl hesaplanır, hangi işlemler üzerinden yapılır, KKDF kesintisi oranları nedir gibi sorulara yanıtlar veriyoruz.

Kaynak Kullanımını Destekleme Fonu KKDF nedir?

Öncelikle KKDF nedir sorusuna bir yanıt verelim: En genel tanımıyla anlatmak gerekirse, alınan taşıt kredisi ve ihtiyaç kredisi gibi kredilerden, anapara ve faiz kur farkı üzerinden %15 oranında uygulanan, destekleme fonuna KKDF, yani Kaynak Kullanımını Destekleme Fonu denir. KKDF nedir sorusunu genel anlamda cevapladığımıza göre şimdi diğer detaylara geçelim.

KKDF ayrıca, gerçek veya tüzel kişi ayrımı gözetilmeksizin, kullanılan krediler ve vadeli yapılan ithalatlar üzerinden alınan bir fondur. KKDF kesintileri genel bütçeye gelir olarak kaydedilmektedir.

KKDF kesintisi, konut kredilerinde uygulanmamaktadır. 15 Ağustos 2014’ten önce %10 olarak tahsil edilen bu kesinti, 15 Ağustos 2014 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan kararla, tüketiciler için %15 olarak açıklandı. Ayrıca Ticari kredilerde %3 olarak uygulanan KKDF bu tarihten itibaren kaldırıldı.

Kaynak Kullanımını Destekleme Fonu’nun kuruluş amacı nedir?

Merkez Bankası, Kaynak Kullanımını Destekleme Fonu uygulamasını bir kredi ve para politikası aracı olarak 1988 yılında uygulamaya koymuştur. Merkez Bankası KKDF’yi 2002 yılına kadar takip edip uygulamasını fiilen yürütmüştür. 2002 yılından sonra ise KKDF takip ve tahsilatı Maliye Bakanlığı’na devredilmiştir.

Fonun uygulamasına ilişkin temel açıklamalar, 4684 sayılı Kanun ile 26.08.1989 tarihli ve 20264 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 12.05.1988 tarihli ve 88/12944 sayılı Kararnameye İlişkin Kaynak Kullanımını Destekleme Fonu Hakkında 6 Sıra No.lu Tebliğ’de yapılmıştır.

Kaynak Kullanımını Destekleme Fonu kesintisi hangi işlemler üzerinden yapılır?

KKDF kesintisinin yapıldığı kredili işlemleri şu şekilde sıralayabiliriz: 

• Yurt içi bankalar ve finansman şirketlerinden kullanılan tüketici kredileri
• Türkiye’de yerleşik kişilerin yurt dışından sağladıkları krediler
• Vadeli ithalat işlemleri

Kaynak Kullanımını Destekleme Fonu kesintisi kimlerden yapılır?

KKDF, yurt içinden tüketici kredisi kullanan, yurt dışından kredi kullanan ve vadeli ithalat yapan kişilerden alınmaktadır.

Kaynak Kullanımını Destekleme Fonu’nun mükellefleri kimlerdir?

KKDF’nin mükellefleri şunlardır: Bankalar, finansman şirketleri, vadeli ithalat yapan kişilerdir.

Kaynak Kullanımını Destekleme Fonu kesintisi hangi tutar üzerinden yapılır?

Kaynak Kullanımını Destekleme Fonu kesintisi;

• Türk Lirası kredilerde tahakkuk ettirilen faiz tutarları,
• Dövize endeksli ve diğer endeksli kredilerde, borç bakiyesine ilişkin kur farkı veya endeks farkı ile dönem faizinin cari kurdan Türk Lirası karşılığı veya fark faizin (spread) toplam tutarları,
• Döviz ve altın kredilerinde kredinin kullanıldığı tarihte, kredinin anapara tutarı ve altın miktarları,

Vadeli ithalatta ithalat bedeli üzerinden yapılır.

Kaynak Kullanımını Destekleme Fonu kesintisi oranları nelerdir?

Kaynak Kullanımını Destekleme Fonu kesintisi,

• Bankalar ve finansman şirketlerince kullandırılan, tüketici kredilerinde % 15, diğer Kredilerde % 0,
• Bankalar ve finansman şirketlerinin yurt dışından sağladıkları kredilerde % 0,
• Bankalar ve finansman şirketleri dışında Türkiye’de yerleşik kişilerin yurt dışından sağladıkları TL kredilerde %3 Döviz ve altın kredilerinde ortalama vadeye göre %0,5 ila 3,
• Vadeli ithalatta % 6 oranında yapılır.

Tüketici kredisinde kaynak kullanımını destekleme fonu uygulaması

Kaynak Kullanımını Destekleme Fonu kesintisi tüketici kredilerinde tahakkuk eden faiz tutarları üzerinden yapılmaktadır. Örneğin bir kişinin bankadan % 1,09 faiz ile 5.000 TL’lik 5 ay vadeli bir tüketici kredisi kullandığını varsayarsak, bu kişinin ödeyeceği taksitler ve taksitler içindeki KKDF tutarına ilişkin tablo aşağıdaki gibidir.

Tablodan görüleceği üzere tüketici kredilerinde tahakkuk eden faiz tutarları üzerinden %15 oranında KKDF kesintisi yapılmaktadır.

Birinci taksit için Kaynak Kullanımını Destekleme Fonu hesaplama:

(Faiz tutarı) * (KKDF oranı) = Kesinti tutarı

54,5 TL* % 15 = 8,18 TL

Konut kredisinde Kaynak Kullanımını Destekleme Fonu uygulaması

Gerçek kişilerin ihtiyaçları için kullandığı konut kredilerinden KKDF kesintisi yapılmamaktadır. Ancak kredi ile bir konut satın alınması sonrasında kredi geri ödemeleri devam ederken konutun satılması halinde kredi kapatılmaz ise kullanılan kredi konut kredisi kapsamından çıkacağından, söz konusu kredinin bakiye kısmına tahakkuk eden faizler üzerinden Kaynak Kullanımını Destekleme Fonu hesaplanmaya başlanır.

İthalatta Kaynak Kullanımını Destekleme Fonu uygulaması

Yurtdışından yapılan her ithalat KKDF’ye tabi değildir. İthalatın vadeli yapılması halinde vadeli ithalat bedeli üzerinden fon kesintisi yapılmaktadır.

Kaynak Kullanımını Destekleme Fonu uygulamasında ödeme şekli aşağıdaki şekilde olan ithalatlar vadeli ithalat olarak kabul edilir.

• Kabul kredili
• Mal mukabili
• Vadeli akreditif

Yapılan ithalat işlemine ilişkin, mal bedelinin gümrük mevzuatında tanımlanan gümrük yükümlülüğünün başladığı tarihten önce transfer edilmesi halinde fon kesintisi yapılmamakta, bedelin bu tarihten sonra transfer edilmesi halinde ise ithalatçı kredilendirilmiş olacağından, söz konusu kredili işlem üzerinden KKDF kesintisi yapılmaktadır.

Yatırım malların ve ara malların ithalatında Kaynak Kullanımını Destekleme Fonu uygulaması

Üretim maliyetlerinin azaltılması suretiyle ekonomik büyümeye katkıda bulunulması ve ilave istihdam yaratılması amacıyla, 10.04.2015 tarihli ve 29322 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 2015/7511 sayılı Bakanlar Kurulu Kararına ekli listede yer alan yatırım mallarının ve ara malların vadeli ithalatında KKDF kesintisi yapılmamaktadır.

Yurt dışı kredilerde kaynak kullanımını destekleme fonu kesintisi

Türkiye’de yerleşik kişilerin yurt dışından sağladıkları krediler aşağıda yer aldığı şekilde KKDF ye tabidir.

a) Bankalar ve finansman şirketleri dışında Türkiye’de yerleşik kişilerin yurt dışından sağladıkları TL kredilerde vadeye bakılmaksızın KKDF kesinti oranı % 3 olarak uygulanmaktadır.

b) Bankalar ve finansman şirketleri dışında Türkiye’de yerleşik kişilerin yurt dışından sağladıkları döviz ve altın kredilerinde KKDF oranı;

• Ortalama vadesi bir yıla kadar olanlarda % 3,
• Ortalama vadesi 1 yıl (1 yıl dahil) ile 2 yıl arasında olanlarda % 1,
• Ortalama vadesi 2 yıl (2 yıl dahil) ile 3 yıl arasında olanlarda % 0,5,
• Ortalama vadesi 3 yıl (3 yıl dahil) ve üzerinde olanlarda % 0, olarak uygulanmaktadır.

Kaynak Kullanımını Destekleme Fonu’nun beyanı ve ödemesi

Bankalar ve finansman şirketlerinden kullanılan kredilerden kesilen KKDF tutarları tahsil edildiği ayı izleyen ayın 15 inci günü akşamına kadar bankalar veya finansman şirketlerince beyan edilip ödenmektedir.

Vadeli ithalat işlemlerinde KKDF, ilgili gümrük idaresi tarafından ithalatçılardan tahsil edilmektedir. Bu çerçevede, bankalar veya finansman şirketlerinden kredi kullanan veya vadeli ithalat yapan kişilerin herhangi bir beyanname verme yükümlülüğü yoktur.

Kaynak Kullanımını Destekleme Fonunun iade yöntemi

Yersiz ve fazladan ödenen Kaynak Kullanımını Destekleme Fonu kesintileri kesintiyi yapan banka veya finansman şirketinin kurumlar vergisi yönünden bağlı olduğu vergi dairesine gerekli evraklar ile başvurulmak suretiyle geri alınabilir.