Yeni nesil çalışan kavramı: Yuvarlak yaka

Hayatımıza giren kavramların sayısı her geçen gün artarken neden bir tane de ben eklemeyeyim diye düşündüm ve “Yuvarlak yaka” olarak aşağıda açıklamaya çalışacağım yeni bir kavramı sizlerle paylaşmak istedim. Gelin önümüzdeki birkaç yıl içinde hepimizin iş hayatında aşina olduğu “Mavi ve beyaz yaka” gibi kavramlarının nasıl “Yuvarlak yakaya” dönüşeceğine birlikte bakalım.

Malum tüm dünyada teknolojik gelişmeler ekseninde “Endüstri 4.0” etiketi ile dijital bir devrimin başladığından bahsediliyor. Başlayan bu şeye ne isim verilirse verilsin artık iş yapış ve yönetim şekillerinden günlük hayata kadar her alanda kendisini görebiliyoruz.

Yine bu değişim ile önümüzdeki dönemde kaybolacak işlerin yanı sıra yeni çıkacak meslek ya da iş türlerinden bahsediliyor. Bu konuda çok sayıda araştırma, makale ve bilgi bulmak artık mümkün. Kaybolacak iş türleri, nesnelerin interneti ve siber fiziksel sistemlerin artmasıyla başlangıçta mavi yakayı etkileyecek olsa da otomasyonların artması, sistemler arası yatay ve dikey entegrasyon yeteneklerinin gelişmesi ve yapay zeka gibi bileşenlerin iş uygulamalarına eklenmesi ile birlikte operasyon işleri yapan beyaz yakalı çalışanların da bu süreçten etkileneceği aşikar.

Bunun yanına iş hayatına katılan yeni nesillerin getirdiği davranış şekillerindeki değişim ve işten beklentilerini de göz önüne alırsak klasik anlamdaki tanımların yerini yenilerine bırakacağını söylemek çok da zor olmaz.

Bunun en somut örneği ülkemizde de son dönemde sıklıkla konuşulan ve uygulama örneklerinin arttığı “Esnek çalışma” modelleri hem işi yapanı hem de iş yapış şeklini hem de işin yapıldığı yerleri değiştiriyor.

Daha şimdiden bu değişimlerin günlük yaşama etkisini, ofis tasarımlarından, giyim tarzlarının değişimine kadar birçok alanda görebilir durumdayız. Klasik takım elbise tarzından “rahat şık” tarza, kapalı ofislerden açık ofislere hatta “hiç ofise” çoktan geçiş oldu.

İşte tam bu noktada mavi ve beyaz yakanın tanım farklarının ortadan kalkıp bir araya geldiği yeni iş türlerini icra eden daha rahat ve esnek çalışma şekilleri ve ortamlarında bulunmak isteyen yeni nesil çalışanları ifade edebilecek “Yuvarlak yakalı” çalışanlar hayatımıza girmiş olacak.

Önümüzdeki dönemde iş hayatı, yuvarlak yakalı olarak tanımladığım bu çalışanlardan teknik yetkinliklerin yanı sıra artık daha yaratıcı olmalarını bekleyecek. Dolayısı ile bu çalışanları yönetenlerden de bu tipteki bireylerden oluşan ekipleri bir arada çalıştırabilecekleri ve onlara klasik yöneticilikten çok koçluk tarzı liderlik etmesini bekleyecek bir iş dünyasını birlikte tecrübe edeceğiz. Kuvvetle muhtemeldir ki bu yöneticiler de yuvarlak yaka rahatlığını ve esnekliğini tercih edenlerden oluşacak.

Sonuç olarak özellikle Bilim, Teknoloji, Mühendislik, Sanat ve Matematik yani “STEAM” (Science, Technology, Engineering, Arts, Mathematics) eğitimi almış gençlerin öne çıkacağı, insan faktörünün inovasyonu sürdürülebilir kılacağı, geri kalan işlerin teknoloji ile halledileceği, tasarımla yaratıcılığın ön planda olduğu birçok meslek grubu ortaya çıkacak ve yeni dönemde iş hayatına “yuvarlak yakalılar” yön verecek.

Tolga Gören

İcra Kurulu Üyesi, Destek ve Projeler